De Russische tragedie onder Gorbatsjov en Jeltsin

Enkele jaren geleden schreef de historicus Elbert Toonen het zeer verrassende De glorietijd van de Russen onder L. Brezjnev, een doorbreking van het stilzwijgen dat over de sovjetgeschiedenis leek gevallen sedert de communistische partij de leidinggevende positie in Rusland prijs gaf en het sovjetwereldrijk letterlijk en figuurlijk uiteen viel. Op die periode volgde een thans met veel argwaan gadegeslagen nieuwe weg in de buitenlandse politiek van de Verenigde Staten.
Maar waar bleef Rusland dat immers na Brezjnev, die in zekere zin de laatste topperiode voor de sovjets maakte, onder Gorbatsjov en Jeltsin zo'n intense tragedie doormaakte? Is de wereld sedert 1991 niet vrij van elke sovjetagressie en is een tijdperk sedert 1917 niet geëindigd alsof er nu een nieuwe eeuw begint? Het raadsel is dat er op enkele buitenlandse titels na weinig over de Russische verandering en neergang is geschreven.

Nu regeert steeds manifester een autarkische Poetin en Rusland lijkt zich in de richting van een nieuwe, gestroomlijnde hierarchie te begeven. Bereidt zich een wederopstanding voor?

Elbert Toonen heeft zich jarenlang door de Russische geschiedenis heen geploegd. Hij beschikt over een voorbeeldig, pakkend stilistisch vermogen. Het lijkt wel in dit nieuwe boek alsof een nieuwe John Gunther, die in Inside Russia today de sovjetwereld voor ons opende, is opgestaan. Hij schetst de moeilijke overgangsperiode van Rusland onder Gorbatsjov en Jeltsin.