Leven Naar Het Einde: een handleiding voor de praktijk

Iedereen die met zorg voor patiënten te maken heeft, wordt vroeg of laat geconfronteerd met de eindigheid van het leven. Soms sterven mensen zeer plots, maar vaak gaat een langere weg vooraf waarin de intense zorgverlening een belangrijk overwicht krijgt. Op dit terrein kunnen zich verschillende medische of verpleegkundige 'einde-levensbeslissingen' voordoen. Hierin is het niet altijd duidelijk wat de ethische, medische, verpleegkundige, juridische en deontologische omkadering van dergelijke beslissingen rond het levenseinde is. Dit e-learningprogramma 'Leven naar het Einde' schetst de verschillende beslissingen rond het levenseinde. Het is bedoeld voor alle zorgverleners die met deze problematiek geconfronteerd worden. Het programma is dan ook ontstaan vanuit de zorgpraktijk, namelijk binnen de ziekenhuizen van de groep Gasthuiszusters van Antwerpen. Het programma is gericht op competentieontwikkeling door planmatig in te werken op kennis, attitudes en vaardigheden binnen het domein van het levenseinde. Het is opgenomen op de CD-ROM die samen met dit handboek 'Leven naar het einde' wordt aangeboden. Het handboek tracht vanuit een fundamentele basisvisie in te gaan op het implementatieproces van dit e-learningprogramma. Verpleegkundigen en artsen verwoorden hun ervaringen, maar ook de trainers beschrijven hun kernervaringen, leer- en speerpunten bij de begeleiding van het programma. Bovendien wordt kort ingegaan op het e-leren als vorm van werkplekleren bij volwassenen. In het laatste deel van het handboek wordt zeer concreet ingegaan op een aantal capita selecta van het e-learingprogramma. In het deel 'Juridische begripsverhelderingen' wordt een vertaling gemaakt van de juridische regel naar de zorgpraktijk. Daarna wordt op analoge wijze stilgestaan bij belangrijke concepten uit de palliatieve zorgpratijk. Het handboek (met CD-ROM) biedt geschikt materiaal voor begeleiders en zorgverleners in ziekenhuizen, maar ook in woon- en zorgcentra.